Sprzedajesz samochód, ciągnik rolniczy, motorower, przyczepę? Czy należy Ci się zwrot składki OC? Zasady dotyczące zwrotu składki OC za niewykorzystany okres ubezpieczenia zawarte są w ustawie z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych. Przepisy te w sposób szczegółowy wskazują, kiedy możemy starać się o zwrot składki OC oraz komu taki zwrot przysługuje.

Jakie pojazdy podlegają obowiązkowemu OC?

W pierwszej kolejności, odpowiedzmy na pytanie, które pojazdy podlegają obowiązkowemu ubezpieczeniu odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych za szkody powstałe w związku z ruchem tych pojazdów. Przede wszystkim chodzi tutaj o pojazdy mechaniczne określone przez przepisy o ruchu drogowym tj.

1. pojazd samochodowy (pojazd silnikowy, którego konstrukcja umożliwia jazdę z prędkością przekraczającą 25 km/h);
2. ciągnik rolniczy (pojazd silnikowy skonstruowany do używania łącznie ze sprzętem do prac rolnych, leśnych lub ogrodniczych; ciągnik taki może być również przystosowany do ciągnięcia przyczep oraz do prac ziemnych);
3. motorower (pojazd jednośladowy lub dwuśladowy zaopatrzony w silnik spalinowy o pojemności skokowej nieprzekraczającej 50 cm3, którego konstrukcja ogranicza prędkość jazdy do 45 km/h);
4. przyczepa (pojazd bez silnika, przystosowany do łączenia go z innym pojazdem).

Ponadto do kategorii pojazdów mechanicznych podlegających obowiązkowemu OC należą pojazdy wolnobieżne. Są to pojazdy silnikowe, których konstrukcja ogranicza prędkość jazdy do 25 km/h. Od obowiązku OC wyłączone są jednak pojazdy wolnobieżne będące w posiadaniu rolników posiadających gospodarstwo rolne i użytkowane w tym gospodarstwie.

Zwrot składki OC za niewykorzystany okres ochrony ubezpieczeniowej

Co do zasady kierowca może starać się o zwrot uiszczonej składki OC w przypadku gdy:

1. wyrejestrował pojazd mechaniczny lub jest w stanie udokumentować trwałą i zupełną utratę posiadania pojazdu bez zmiany posiadacza (np. kradzież pojazdu);
2. odstąpił od umowy OC wobec tego, że pojazd nie został zarejestrowany;
3. sprzedał pojazd a nabywca wypowiedział umowę ubezpieczenia;
4. przeniósł posiadanie pojazdu na inną osobę (np. najem, dzierżawa) a posiadacz wypowiedział umowę ubezpieczenia;
5. odstąpił od umowy ubezpieczenia zawartej na odległość;
6. oddał samochód do kasacji i otrzymał zaświadczenie o demontażu pojazdu albo zaświadczenie o przyjęciu niekompletnego pojazdu do kasacji;
7. rozwiązał umowę w przypadku tzw. podwójnego ubezpieczenia wynikłego z zasady automatyzmu.

Do roszczenia o zwrot składki nie wystarczy jednak wystąpienie jednej z przesłanek. Trzeba dopełnić wskazanych poniżej formalności.

Sprzedaż samochodu – kiedy zwrot składki OC?

Przepisy ustawy wskazują, że po sporządzeniu umowy, sprzedawca  ma obowiązek przekazać nabywcy aktualne ubezpieczenie OC (dokument potwierdzający zawarcie umowy ubezpieczenia). Ponadto w ciągu 30 dni od sprzedaży musi poinformować ubezpieczyciela o dokonanej sprzedaży. Jest to niezwykle istotny obowiązek z punktu widzenia sprzedawcy. Jeśli bowiem nabywca nie zgłosi do ubezpieczyciela, że kupił auto, dla ubezpieczyciela właścicielem pojazdu nadal będzie zbywca.

Z doświadczenia wiem, że w takich przypadkach, mogą pojawić się nieprzyjemne konsekwencje po stronie sprzedającego. W szczególności obciążenie go składkami za sprzedane auto lub karą za brak obowiązkowego OC, gdy nabywca takowego nie wykupił.

Kto rozwiązuje umowę z ubezpieczycielem?

Nie każdy zdaje sobie z tego sprawę, ale w przypadku sprzedaży samochodu, sprzedawca nie ma prawa rozwiązać łączącej go z ubezpieczycielem umowy OC. Możliwość rozwiązania umowy przysługuje wyłącznie nabywcy. Informację taką uzyskujemy w momencie zawierania umowy ubezpieczenia OC, zazwyczaj w ogólnych warunkach umowy. Czasem informacja znajduje się na samej polisie.

W razie zaniedbania ze strony nabywcy złożenia oświadczenia o wypowiedzeniu ubezpieczenia, czy nawet celowego działania, sprzedawca może nie otrzymać zwrotu należnej części składki. Dlatego przy zawieraniu umowy powinniśmy pamięć, aby uregulować tę kwestię w jej treści.

W zależności od tego czy nabywca zamierza kontynuować umowę ubezpieczenia, możemy:

1. powiększyć cenę sprzedaży o wartość ubezpieczenia;
2. zobowiązać kupującego do rozwiązania umowy ubezpieczenia w terminie.

Jeśli nabywca mimo zastrzeżenia umownego nie wypowie umowy, sprzedawcy będzie przysługiwać w tym zakresie roszczenie odszkodowawcze. Problem pojawia się jednak kiedy w umowie nie uregulowano tych kwestii.

Gdy zapomnimy uregulować obowiązku rozwiązania przez nabywcę ubezpieczenia OC, trudno będzie nam taki obowiązek przypisać nabywcy. Co do zasady prawa związane z umową ubezpieczenia OC zbywane są wraz z pojazdem.

Jak możemy się zabezpieczyć przed nieuczciwym nabywcą?

Oprócz uregulowania kwestii rozwiązania ubezpieczenia w umowie sprzedaży, możemy wraz z umową sporządzić oświadczenia nabywcy o rozwiązaniu umowy ubezpieczenia. Wówczas to sam zbywca będzie mógł wysłać oświadczenie ubezpieczycielowi wraz z informacją o sprzedaży samochodu. Jednak i w tym przypadku również musimy liczyć się z ryzykiem nieuczciwego nabywcy. Jeżeli bowiem kupujący złoży ubezpieczycielowi oświadczenie o kontynuowaniu dotychczasowego ubezpieczenia OC, przed doręczeniem mu oświadczenia o jego wypowiedzeniu, rozwiązanie takie pozostanie bezskuteczne.

Czytaj więcej: https://radca-franczak.pl/2019/02/18/spolka-z-o.o.-w-jeden-dzien—rejestrujesz-i-dzialasz/