Antywindykacja – jak bronić się przed nieuczciwymi działaniami wierzycieli?

W trakcie mojej praktyki zawodowej, wielokrotnie spotykałem się z sytuacją w której wobec jednego długu dłużnik posiada dwa prawomocne wyroki sądowe. Takie sytuacje zauważyłem zwłaszcza przy prowadzeniu postępowań upadłościowych moich Klientów. Na podstawie tych dwóch wyroków sądowych prowadzone są również niejednokrotnie dwa odrębne postępowania egzekucyjne. Czy nie wydaje się nam to dziwne ? Jeden dług a dwa wyroki ? Od razu widać, że coś tu mówiąc kolokwialnie nie gra. Jak do tego dochodzi ? Już tłumaczę.

Jak zaczyna się ta historia?

Wyobraźmy sobie Pana Jana. Pan Jan posiada w banku kredyt o wartości 100 000,00 złotych. Po spłacie 10 000,00 zł, Pan Jan traci pracę i nie jest w stanie kontynuować spłaty. Bank po kilkukrotnych wezwaniach, wypowiada w końcu umowę kredytową i pozywa Pana Jana o kwotę 90 000,00 złotych. W związku z tym, iż podstawą roszczenia banku jest umowa kredytowa, sąd wydaje nakaz zapłaty (nakaz zapłaty jest po prostu wyrokiem), w którym zasądza żądaną przez bank kwotę. Po jego wydaniu sąd doręcza nakaz Panu Janowi, który nie składa od niego sprzeciwu (pozwany ma na to zgodnie z przepisami 14 dni).

Na podstawie prawomocnego już nakazu, bank kieruje sprawę na drogę postępowania egzekucyjnego, którego celem jest po prostu ściągnięcie pieniędzy. Na potrzeby naszej historii, przyjmijmy, iż Pan Jan nie dysponuje majątkiem ani nie posiada stałych dochodów. W związku z jego sytuacją finansową, komornik umarza postępowanie egzekucyjne (należy pamiętać, iż nie oznacza to umorzenia długu).

Sprzedaż długu

Jaka jest praktyka wierzycieli w tym momencie naszej historii ? Nieściągalne długi są najczęściej sprzedawane. Wierzyciel nie potrzebuje zgody dłużnika, żeby sprzedać dług. Nowy wierzyciel, który zakupił dług zawiadamia dłużnika o tym fakcie, bowiem gdyby tego nie zrobił dłużnik mógłby beż żadnych konsekwencja spłacać dług wobec „starego” wierzyciela.

Wracając do historii Pana Jana, bank sprzedał jego dług do Niestandaryzowanego Sekurytyzacyjnego Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego (są to podmioty najczęściej zakupujące wierzytelności, na potrzeby naszej historii skróćmy ich nazwę do NSFIZ). Co powinien zrobić NSFIZ aby mógł kontynuować egzekucję wobec Pana Jana ? NSFIZ powinien wystąpić do sądu o nadanie tzw. klauzuli wykonalności na której będą wskazane jego dane. Klauzula (będąca w praktyce pieczęcią sądu z wpisanymi danymi wierzyciela) uprawnia nowego wierzyciela do wszczęcia na nowo egzekucji wobec Pana Jana. Egzekucja jest jednak prowadzona na podstawie wydanego jeszcze wobec banku nakazu zapłaty. Mamy zatem jeden wyrok i jedno postępowanie egzekucyjne. Opisana powyżej sytuacja jest sytuacją modelową i wyraża legalne działanie nowych wierzycieli. Jak wygląda jednak ponura rzeczywistość ?

Jeden dług a dwa wyroki

NSFIZ najczęściej po zakupie wierzytelności nie występuje o nadanie wobec niego klauzuli wykonalności. Zamiast tego ponownie pozywa dłużnika o zapłatę nie zapłaconych kwot. Takie działanie jest niezwykle groźne dla dłużnika z dwóch powodów. Pierwszym zagrożeniem jest niewątpliwie zwiększenie się rozmiarów jego zadłużenia. Oprócz sumy pierwotnej (w naszym przypadku 90 000,00 zł), NSFIZ doliczy do tego odsetki. Odsetki skapitalizuje i doliczy do należności głównej (kapitalizacja oznacza obliczenie odsetek od chwili wymagalności spłaty kredytu do chwili wniesienia pozwu). Następnie po raz powtórny wystąpi o zwrot kosztów sądowych. Drugim zagrożeniem będzie powstanie w obrocie prawnym dwóch wyroków zasądzających to samo roszczenie. Mogą być zatem wobec nas prowadzone dwa postępowania egzekucyjne o to samo świadczenie.

Pan Jan otrzymuje zatem drugi nakaz zapłaty o ten sam niespłacony kredyt. Co powinien zrobić Pan Jan i każda inna osoba, będąca w takiej sytuacji ? W pierwszej kolejności nie można się poddawać i rezygnować z walki. Osoby borykające się z przytłaczającymi długami, nie są w stanie dochodzić swoich praw w sądzie. Pan Jan powinien skontaktować się z prawnikiem, który powinien mu doradzić wniesienie sprzeciwu od „nowego” nakazu zapłaty. Należy pamiętać jednak o krótkim czasie działania, który wynosi zaledwie 14 dni od dnia otrzymania nakazu. Prawnik lub sam dłużnik sporządzający sprzeciw od nakazu powinien zgłosić w swoim piśmie zarzut powagi rzeczy osądzonej. Zarzut ten opiera się na ustawowym prawie, stanowiącym, iż wobec jednej sprawy o to samo roszczenie może toczyć się tylko jedna sprawa sądowa. Niestety sądy same z siebie nie badają czy dana sprawa podlegała już wcześniejszemu rozstrzygnięciu. O swój interes musimy zatem zadbać sami.

Antywindykacja – zadbaj o swoje interesy

Opisana przeze mnie historia obrazująca nieuczciwe działania wierzycieli, jest niestety często powtarzającym się obrazem przedstawianym przez moich Klientów. Czas najwyższy aby działaniami nieuczciwych wierzycieli przyjrzały się odpowiednie organy państwowe. Zwłaszcza dużych podmiotów działających na rynku skupowania i odzyskiwania wierzytelności. Do tego czasu jednak pozostaje walka z takimi praktykami (antywindykacja) poprzez poszerzanie wiedzy. Wiedza jak powszechnie wiadomo jest najlepszą bronią.

Zobacz także: https://radca-franczak.pl/2018/09/25/kiedy-przedawnia-sie-dlug-zmiana-terminow-przedawnienia/