upadłość

Upadłość konsumencka do 24 marca 2020 r. – przyczyny oddalenia wniosku

Gdy staramy się o ogłoszenie upadłości konsumenckiej ważnym jest aby wykazać we wniosku, iż nasza niewypłacalność nie powstała z naszej winy bądź rażącego niedbalstwa.

W przypadku wniosków złożonych do 24 marca 2020 r., gdy sąd uzna, że zadłużyliśmy się umyślnie lub lekkomyślnie, nie ogłosi naszej upadłości.

Sąd może oddalić  również wniosek o ogłoszenie upadłości również w następujących przypadkach gdy:

  • przed złożeniem wniosku, dłużnik starał się już o ogłoszenie upadłości lecz postępowanie to zostało umorzone;
  • ustalony uprzednio wobec dłużnika przez sąd plan spłat został uchylony z powodów leżących po stronie upadłego;
  • dłużnik miał obowiązek ogłosić wniosek o upadłość prowadzonego przez siebie przedsiębiorstwa;
  • czynności dłużnika zostały uznane przez sąd za czynności krzywdzące wierzycieli (np. wyzbywanie się majątku przed wszczęciem postępowania upadłościowego).

Sąd nie bierze jednak pod uwagę wskazanych przesłanek, gdy upłynęło 10 lat od ich zaistnienia lub ogłoszenie upadłości jest celowe ze względu na zasady słuszności bądź humanitaryzmu.

Czym jest klauzula słuszności?

Aby sąd mógł ogłosić upadłość dłużnika na podstawie klauzuli słuszności, musi dogłębnie zbadać zachowanie dłużnika przed ogłoszeniem upadłości.

W tym zakresie sąd ocenia rzetelność płatniczą osoby ubiegającej się o ogłoszenie upadłości. W szczególności bada zachowanie dłużnika względem wierzycieli. Sprawdza czy dłużnik podejmował próby spłaty zobowiązań bądź ich restrukturyzacji.

Jeżeli po analizie sytuacji dłużnika uzna, że mimo niespełnienia przesłanek ogłoszenia upadłości, okoliczności sprawy wskazują na dobrą wole dłużnika, może ją ogłosić na podstawie klauzuli słuszności.

Przesłanka humanitaryzmu

Przesłanka humanitaryzmu odnosi się zaś w swym pojęciu bardziej do idei godności człowieka. Czasem sytuacja osobista osoby starającej się o ogłoszenie upadłości jest tak zła, iż oddalenie wniosku byłoby po prostu niesprawiedliwe.

Standardowymi okolicznościami, które powinniśmy wykazać przed sądem aby ten mógł zastosować wobec nas przesłankę humanitaryzmu są przykładowo:

  • choroba dłużnika bądź osób dla niego najbliższych;
  • zły stan psychiczny;
  • konieczność zaspokojenia podstawowych potrzeb dzieci;
  • brak możliwości finansowania zakupów żywności i podstawowych produktów;
  • konieczność leczenia;
  • bezdomność.

Przesłanki słuszności i humanitaryzmu sady najczęściej stosują wobec byłych przedsiębiorców. Tych, którzy w odpowiednim czasie nie zainicjowali postępowania upadłościowego swojej firmy.

Przedsiębiorca bowiem w odróżnieniu od konsumenta, ma obowiązek ogłosić upadłość w przypadku wystąpienia niewypłacalności. Aby jednak sąd mógł zastosować w stosunku do nas wspomnianą przesłankę musimy odpowiednio udokumentować wniosek o ogłoszenie upadłości.

Upadłość konsumencka 2020 r.

Od 24 marca 2020 r., poprzez znaczące złagodzenie przesłanek upadłościowych, nowelizacja otworzyła drogę do łatwiejszego ogłoszenia upadłości konsumenckiej. Nowe przepisu usuwają dotychczasowe negatywne przesłanki upadłościowe. Dłużnik może zatem starać się o upadłość nawet gdy:

  1. doprowadził do swojej upadłości umyślnie lub znacząco zwiększył jej stopień na skutek rażącego niedbalstwa,
  2. miał obowiązek zgłosić wniosek o upadłość prowadzonego przez siebie przedsiębiorstwa,
  3. czynności dłużnika zostały uznane przez sąd za czynności krzywdzące wierzycieli.

Do ogłoszenia upadłości, oprócz spełnienia wymogów formalnych dotyczących treści wniosku upadłościowego, dłużnik musi wykazać jedynie swoją niewypłacalność. W chwili składania wniosku o upadłość konsumencką podobnie jak wcześniej, nie może pozostawać również aktywnym przedsiębiorcą. Klauzula słuszności i humanitaryzmu zmienia swoje znaczenie i upadły może powoływać się na nią w innych przypadkach.

Według nowych przepisów o wyznaczeniu planu spłaty, sąd będzie decydował już po ogłoszeniu upadłości. Po weryfikacji sytuacji upadłego przez syndyka i zakończeniu likwidacji jego majątku, sąd nie ustali planu spłaty i umorzy postępowanie w przypadku ustalenia, iż:

  1. upadły doprowadził do swojej niewypłacalności lub istotnie zwiększył jej stopień w sposób celowy, w szczególności przez trwonienie części składowych majątku oraz celowe nieregulowanie wymagalnych zobowiązań,
  2. w okresie dziesięciu lat przed dniem zgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości w stosunku do upadłego prowadzono postępowanie upadłościowe, w którym umorzono całość lub część jego zobowiązań.

Sąd może jednak w tym miejscu powołać się na fakt, że ustalenie planu spłaty (lub umorzenie zobowiązań upadłego bez ustalenia planu spłaty wierzycieli lub warunkowe umorzenie zobowiązań) jest uzasadnione względami słuszności lub względami humanitarnymi. Nawet zatem w najtrudniejszych przypadkach, można liczyć na pomyślne zakończenie upadłości powołując się na klauzulę słuszności i humanitaryzmu.



Zostaw komentarz

r.pr. Karol Franczak

Jestem radcą prawnym wpisanym na listę radców prawnych OIRP w Krakowie pod nr KR-3928.

Od wielu lat specjalizuję się w bieżącym doradztwie osobom prywatnym i przedsiębiorcom.

Zapraszam do skorzystania z mojej wiedzy!